Matcha kopen? Zo kies je de beste kwaliteit

Matcha is overal. Van lattes en smoothies tot kleurrijke cakes en desserts – het groene poeder heeft zich een weg gebaand van de traditionele Japanse theeceremonie naar de hipste koffiebars en Instagram-feeds. En heel eerlijk? Ik snap wel waarom. Matcha is niet alleen een lust voor het oog, maar ook een bron van antioxidanten, energie en – als we de fans mogen geloven – innerlijke rust. Maar hoe zit het nou écht? Wat maakt matcha zo bijzonder? En wat moet je weten als je matcha wilt kopen?

We duiken in het bijzondere productieproces, het verschil tussen de soorten en hoe je de perfecte matcha kiest. Of je nu matcha koopt voor in de keuken of als puur genietmoment – welkom op de route van het ‘groene goud’! 💚

Wat is matcha?

Heel simpel gezegd is matcha fijn gemalen groene thee poeder uit Japan. Wat matcha uniek maakt, is dat het theeblad wordt vermalen en geconsumeerd – in tegenstelling tot andere (groene) thee waarbij je alleen een extractie van de bladeren drinkt. De smaak is daardoor veel geconcentreerder dan bij gewone groene thee.

Klinkt simpel: groene thee bladeren in de vijzel en huppakee, matcha! Ehm, niet dus. Het proces van het maken van hoogwaardige matcha omvat veel zorgvuldige, handmatige stappen en vakmanschap. Daarmee is matcha een prachtig voorbeeld van hoe mens en natuur samenkomen om iets unieks te creëren.

Om goed uit te leggen hoe je het beste matcha poeder selecteert om te kopen, duiken we in de wereld van… de thee.

De oma van de matcha: Camellia sinensis

Alle échte thee komt van dezelfde plant: de Camellia sinensis. Groene, witte, zwarte, oolong, gele thee… één pot nat😉. Wat wij thee noemen – zoals verse muntthee, gemberthee, kamillethee -, zijn in feite ‘planten met heet water’. In de kruidenkunde heet dat een infusie. “Thee” mag namelijk alleen thee heten als het ook van de theeplant komt.

Verschillen in teeltomstandigheden, plukmethoden en verwerkingsprocessen bepalen de variatie in smaak, kleur en aroma:

🍃 Bij groene thee worden de theebladeren bijvoorbeeld kort gestoomd om oxidatie te voorkomen, waarna ze worden gedroogd.

🍵 Bij zwarte thee worden de bladeren juist volledig geoxideerd, wat leidt tot een donkere kleur en rijkere smaak.

✨ En bij gele thee worden de bladeren op een vergelijkbare manier als groene thee verwerkt, maar met een extra langzame droging die een gele tint en mildere smaak geeft.

Matcha is dus gemaakt van groene thee. Specifiek van een variëteit die bekend staat als Tencha. Ik blijf het fascinerend vinden hoe één plant – Camellia sinensis – zo’n diversiteit aan smaken en ervaringen kan bieden.

De moeder van de matcha: Tencha

Tencha is de naam van de theebladeren die een uniek teelt- en verwerkingsproces doorlopen voordat ze worden vermalen tot matcha. Als je hoogwaardige matcha wilt kopen, is het belangrijk om te begrijpen waarom de teelt en verwerking zo’n grote rol spelen in de kwaliteit.

Teelt in de schaduw: een subtiele samenwerking met de natuur

Vier weken voor de oogst worden de theeplanten in de schaduw geplaatst. Geen enkele andere theesoort wordt zó lang afgeschermd van de zon. Dit vertraagt de groei van de bladeren en verhoogt het chlorofylgehalte, wat zorgt voor die prachtige diepgroene kleur. Bovendien ontwikkelt de plant het aminozuur L-theanine, dat matcha zijn kenmerkende rijke, umami-achtige smaak geeft.

Oogst en voorbereiding: een liefdevolle selectie

Na de oogst worden alleen de jongste, zachtste bladeren geselecteerd. Deze worden gestoomd om oxidatie te voorkomen – een cruciale stap om de frisheid, smaak en voedingsstoffen te behouden. Daarna worden de bladeren gedroogd en stelen en nerven zorgvuldig verwijderd. Wat overblijft, is puur blad: de perfecte basis voor hoogwaardige matcha.

Traditionele productie: de kunst van malen

Nu komt het ambachtelijke deel: de bladeren worden gemalen tot een fijn poeder met behulp van granieten molenstenen. Dit proces is langzaam en intensief – per uur wordt slechts 30 gram matcha geproduceerd. Maar die aandacht voor detail maakt het verschil. Dit is waarom je bij het kopen van matcha vaak een hoger prijskaartje ziet voor ceremoniële kwaliteit: elk korreltje is het resultaat van pure vakmanschap.

Best bijzonder, toch? Als je bedenkt hoeveel zorg en aandacht in zo’n klein schepje poeder zit, smaakt je volgende kopje matcha vast nóg beter – een klein moment van verwondering.

Van theeplant tot kopje: matcha is een samenwerking tussen mens en natuur.

Welke soorten matcha poeder kun je kopen?

Matcha is niet zomaar thee. Het is een samenspel van traditie, vakmanschap en smaak, met elk type matcha dat zijn eigen rol speelt. Zie het als een familie waarin ieder lid zijn eigen karakter heeft.

Welk familielid past het beste bij jouw matcha-moment?

Culinaire Matcha: het speelse zusje

Deze matcha wordt gemaakt van oudere bladeren die lager aan de theeplant groeien. Minder schaduw betekent minder chlorofyl en antioxidanten, wat resulteert in een doffere groene kleur en een sterkere, licht bittere smaak.

Het productieproces is ook eenvoudiger: de bladeren worden minder nauwkeurig geselecteerd, sneller gemalen en bevatten soms nog fijne nerven. Maar dat maakt deze matcha juist ideaal voor koken, bakken of smoothies.

💸 Prijs: De meest betaalbare optie – gemiddeld €10-15 voor 50 gram.

premium matcha: de elegante, verfijnde zus

Premium matcha is de balans tussen kwaliteit en toegankelijkheid. Deze matcha wordt gemaakt van jongere bladeren die hoger aan de plant groeien en iets langer in de schaduw staan. Dit zorgt voor meer chlorofyl, een fijnere textuur en een zachtere, licht zoete smaak.

Premium matcha is ideaal als je een dagelijkse matcha latte wilt maken of een kop thee die nét iets meer luxe biedt. Het is toegankelijk, zonder in te leveren op kwaliteit.

💸 Prijs: Een balans tussen kwaliteit en prijs – gemiddeld €20-30 voor 30 gram.

Ceremoniële Matcha: de wijze, trotse oma

Ceremoniële matcha is de matriarch van de familie en straalt klasse en traditie uit. Alleen de jongste en zachtste bladeren worden gebruikt, afkomstig van planten die vier weken lang volledig in de schaduw staan. Dit intensieve proces verhoogt het chlorofyl- en L-theaninegehalte, wat zorgt voor de unieke diepgroene kleur en zijdezachte, umami-rijke smaak.

Deze matcha wordt puur gedronken en biedt bovendien de ultieme thee-ervaring met een rijke umami-smaak en de hoogste concentratie aan voedingsstoffen en gezondheidsvoordelen. Ceremoniële matcha wordt vaak beschouwd als de “echte” matcha en wordt met veel respect behandeld in de Japanse cultuur.

💸 Prijs: De duurste, maar ook de meest verfijnde keuze voor wie een authentieke thee-ervaring zoekt – vanaf €30 voor 30 gram.

Wat je ook kiest, elk kopje matcha verbindt je met de natuur – en dat maakt elke keuze waardevol.

Culinaire matcha is ideaal voor koken en bakken, terwijl ceremoniële matcha de hoogste kwaliteit biedt voor een pure en rijke thee-ervaring.

Let bij het kopen op de herkomst van je matcha

De herkomst van je matcha vertelt veel over de kwaliteit – en daarmee ook over de smaak en voedingswaarde. Japan is de bakermat van hoogwaardige matcha, met regio’s zoals Uji (Kyoto), Nishio (Aichi) en Kagoshima (Kyushu) die bekendstaan om hun traditionele teeltmethoden en strenge kwaliteitsnormen. Hier wordt elke stap, van schaduwteelt tot het langzaam malen met granieten molens, uitgevoerd met precisie en respect voor eeuwenoude tradities.

Door bewust te kiezen voor matcha uit Japan, steun je niet alleen duurzame productie, maar ook een cultuur van respect voor de natuur en ambachtelijk vakmanschap.

Goedkopere matcha uit landen zoals China kan verleidelijk zijn vanwege de lagere prijs, maar vaak ontbreekt het hier aan dezelfde zorgvuldige processen. Dit resulteert in een blekere kleur, een bittere smaak en lagere gehaltes aan antioxidanten en voedingsstoffen. Het verschil proef je – en zie je.

Mijn favoriete matcha’s

Toen ik voor het eerst met matcha begon, was ik overweldigd door de keuze. Welke matcha is écht lekker? Waar let je op bij kwaliteit? En is duurder altijd beter? Inmiddels heb ik mijn eigen favorieten gevonden en die deel ik graag met je. Deze blog wordt niet gesponsord, gewoon de matcha’s waar ik zelf enthousiast over ben.

Er zijn natuurlijk nog veel meer goede merken op de markt en ik heb zeker niet alles geprobeerd. Dus als je een matcha hebt waar je bij zweert, deel het vooral in de reacties.

Hoe gebruik je matcha poeder in recepten?

Wil je experimenteren met matcha poeder in de keuken? Laat je creativiteit dan de vrije loop; de mogelijkheden zijn eindeloos:

• Matcha latte: De klassieker! Meng een schepje matcha met een klein beetje warm water tot een gladde pasta. Voeg vervolgens warme melk (of een plantaardige variant zoals havermelk) toe en klop het schuimig. Een drupje honing of vanille-extract maakt het helemaal af. Lekkere vervanger voor je ochtendkoffie of een middag-pick-me-up.
  
• Matcha smoothie: Gooi wat matcha in je blender met spinazie, banaan, yoghurt en een vleugje honing. Je krijgt een smoothie die niet alleen lekker is, maar je ook voorziet van antioxidanten, vitamines en een energieke start van je dag. Een lepeltje matcha kan trouwens ook prima in je favoriete fruitmix – instant upgrade, maar daar moet je van houden.
  
• Matcha gebak: Matcha geeft je baksels niet alleen een bijzondere smaak, maar ook een knalgroene kleur die meteen de show steelt. Denk aan koekjes, cakes of zelfs pannenkoeken. De aardse smaak van matcha combineert verrassend goed met chocolade of frisse citrus, dus leef je uit en experimenteer!
  
• Matcha in hartige gerechten: Matcha in een marinade? Absoluut. In noedels? Heerlijk. Het umami-profiel van matcha geeft een interessante, diepe smaak aan hartige gerechten. Matcha-soba noodles of een matcha-risotto klinken misschien spannend, maar zijn verrassend makkelijk te maken. Een klein schepje is vaak al genoeg voor die unieke touch.

Conclusie

Matcha kopen is niet alleen een praktische keuze; het is ook een bewuste keuze. Het kan overweldigend zijn met zoveel opties, maar met een paar eenvoudige tips kies je gegarandeerd de beste matcha voor jou. Dus, au resumé:

1. Controleer de herkomst: Kies matcha uit Japan, bij voorkeur uit regio’s zoals Uji of Kagoshima.
2. Let op de kleur: Hoogwaardige matcha heeft een diepe, felgroene kleur. Een doffe tint kan wijzen op lagere kwaliteit.
3. Lees het etiket: Zoek naar “ceremoniële” of “premium” kwaliteit als je het puur wilt drinken. Voor koken is “culinaire matcha” ideaal.
4. Proef de smaak: Ceremoniële matcha heeft een zachte, umami-achtige smaak. Culinaire matcha is vaak sterker en bitterder.
5. Vergelijk prijzen: Goede matcha heeft een prijskaartje. Een goedkoop product onder de €10 voor 30 gram is vaak minder verfijnd.

Een Japanse theeceremonie bijwonen

Wil je een echte Japanse theeceremonie bijwonen, maar past afreizen naar Japan niet binnen je budget of planning? Kijk dan eens op de website van Moers Thee & Meer. Zij bieden regelmatig Japanse theeceremonies aan in hun theespeciaalzaak in Leiden. Je gaat tijdens de workshop matcha bereiden op de traditionele manier.